Narodowe Centrum Nauki w Krakowie opublikowało wyniki konkursu MAESTRO 13. Trzynasta edycja okazała się być szczęśliwa dla Dyrektora Jagiellońskiego Centrum Rozwoju Leków (JCET) Prof. dr hab. Stefana Chłopickiego, który otrzymał finasowanie na realizację projektu pt.: „Przeprogramowanie metaboliczne w dysfunkcji śródbłonka i sztywności naczyń krwionośnych zależnych od wieku; nowy mechanizm starczego stanu zapalnego („inflamm-ageing”)”.
Starzenie się organizmu jest ważnym czynnikiem ryzyka wielu chorób, w tym chorób układu krążenia. Starzejącemu się organizmowi towarzyszy przewlekły stan zapalny o niskiej intensywności, który nazwany ostatnio (inflamm-ageing), a prowadzi do przyśpieszonego rozwoju dysfunkcji śródbłonka i sztywności naczyń krwionośnych. Te dwa fenotypowe wyznaczniki starczego stanu zapalnego; dysfunkcja śródbłonka i sztywność naczyń krwionośnych, oceniane w warunkach klinicznych, mają wartość prognostyczną w chorobach układu krążenia, a poprawa czynności śródbłonka i zmniejszenie sztywności naczyń krwionośnych ma skutki terapeutyczne. Nie poznane są jednak mechanizmy starczego stanu zapalnego (inflamm-ageing).
W przedstawionym projekcie, zamierzamy scharakteryzować metaboliczne wyznaczniki starczego stanu zapalnego w modelach mysich, a w szczególności zbadać mechanizmy i znaczenie przeprogramowania metabolicznego w rozwoju zależnej od wieku dysfunkcji śródbłonka w dużych naczyniach krwionośnych oraz w mikrokrążeniu wieńcowym, jak również w rozwoju sztywności naczyń krwionośnych. Projekt ma charakter interdyscyplinarny i wykorzystuje nowoczesne i unikatowe metodologie badawcze, takie jak np. obrazowanie magnetyczno-rezonansowe (MRI) do badania czynności śródbłonka in vivo u myszy, urządzenia mikroprzepływowe do scharakteryzowania pierwotnych komórek śródbłonka wyizolowanych od myszy in vitro, oraz metody metabolomiki celowanej i niecelowanej do badania szlaków metabolicznych dysfunkcyjnego śródbłonka i naczyń krwionośnych ex vivo.
Ponieważ, dysfunkcja śródbłonka i sztywność naczyń krwionośnych stanowią najważniejsze czynnościowe wyznaczniki starzejącego się układu krążenia prowadzącego do chorób układu krążenia, poznanie nowych metabolicznych mechanizmów odpowiedzialnych za rozwój starczego stanu zapalnego może przynieść nowe perspektywy terapeutyczne.
Lista laureatów MAESTRO 13 (pdf)