PRELUDIUM 20 NCN: Jaki wpływ ma mikrobiom jelitowy na okołonaczyniową tkankę tłuszczową?

Kolejną laureatką 20-tej edycji konkursy PRELUDIUM ogłoszonego przez Narodowe Centrum Nauki w Krakowie jest mgr Zuzanna Majka. Pani Zuzanna będzie mogła dalej rozwijać swoje pasje naukowe w ramach realizacji projektu pt. Mikrobiom jelitowy versus okołonaczyniowa tkanka tłuszczowa: badania z użyciem obrazowania ramanowskiego.

Przez wiele lat okołonaczyniowa tkana tłuszczowa (skrót PVAT od ang. perivascular adipose tissue) była pomijana przez naukowców badających anatomię człowieka. Aż do lat 90 ubiegłego wieku PVAT rutynowo była usuwana w trakcie przygotowywania naczyń krwionośnych do dalszych badań. W 1991 roku naukowcy wykazali jednak, iż wpływ PVAT na naczynia krwionośne jest bardzo istotny i tym samym zapoczątkowali nowy kierunek badań. Obecnie wiadomo, iż PVAT jako tkanka parakrynna bierze czynny udział w homeostazie naczyniowej, a jej dysfunkcje są nieodłącznie związane z miażdżycą, otyłością oraz insulinoopornością. Wśród naukowców zajmujących się chorobami kardiometabolicznymi topowym tematem stał się również mikrobiom jelitowy. Szacuje się, że w ludzkim jelicie żyje 40 000 różnych gatunków bakterii, które wchłaniają około 10% codziennych składników odżywczych. Niestrawne węglowodany, takie jak błonnik czy skrobia, są wykorzystywane przez mikrobiom jelitowy do produkcji krótkołańcuchowych kwasów tłuszczowych. Metabolity mikrobiomu jelitowego, w tym najczęściej kwas octowy, propionowy i masłowy, wpływają na m.in. na funkcjonowanie wątroby, trzustki czy tkanki tłuszczowej poprawiając metabolizm lipidów i glukozy, a przez to chroniąc przed otyłością i insulinoopornością.

(więcej…)

OPUS 21 NCN na rzecz rozwoju innowacyjnych terapii przeciwzakrzepowych

W zeszłym tygodniu poznaliśmy wyniki konkursu OPUS 21 ogłoszonego przez  Narodowe Centrum Nauki 
w Krakowie. Wśród naukowców, którym przyznano finansowanie na realizację badań znajduje się dr Patrycja Kaczara. Pani dr Kaczara zrealizuje projekt zatytułowany: Normalizacja metabolizmu energetycznego sposobem rozwoju innowacyjnych terapii przeciwzakrzepowych.

Celem projektu jest zbadanie zależności pomiędzy reaktywnością płytek krwi a ich metabolizmem energetycznym. Rozwojowi zakrzepicy sprzyja zwiększona reaktywność płytek krwi wywoływana między innymi przez choroby takie jak cukrzyca lub miażdżyca, którym towarzyszą zaburzenia procesów metabolicznych. Hipoteza projektu zakłada, że farmakologiczna normalizacja procesów metabolicznych przebiegających w płytkach krwi może prowadzić do poprawienia efektywności powszechnie stosowanych leków przeciwpłytkowych. Wyniki uzyskane podczas realizacji tego projektu mogą posłużyć do sformułowania wskazówek dietetycznych pomocnych w spowolnieniu rozwoju zakrzepicy oraz ukazać możliwości wykorzystania szlaków biochemicznych dla rozwoju nowych terapii przeciwpłytkowych w celu zapobiegania lub osłabiania poważnych i zagrażających życiu skutków zakrzepicy.

(więcej…)

PRELUDIUM 20 NCN: Badania nad rolą dehydrogenazy mleczanowej A w rozwoju dysfunkcji śródbłonka

W 20-tej edycji konkursy PRELUDIUM ogłoszonego przez Narodowe Centrum Nauki w Krakowie, jedną z laureatek została mgr Agnieszka Karaś, która w laboratorium Jagiellońskiego Centrum Rozwoju leków realizuje swój doktorat. Temat wyróżnionego projekt to: „Rola dehydrogenazy mleczanowej A w rozwoju dysfunkcji śródbłonka w modelu mysim niewydolności serca” .

Celem tego projektu jest zbadanie związku między metabolizmem komórkowym ściany naczyń krwionośnych a dysfunkcją śródbłonka podczas rozwoju niewydolności serca. Niewydolność serca jest obecnie główną przyczyną śmiertelności na świecie, ponadto w Polsce wskaźnik hospitalizacji i śmiertelność z powodu tej choroby należą do najwyższych w Europie. Co ciekawe, ogólna dysfunkcja śródbłonka jest obserwowana u pacjentów nawet z łagodną postacią niewydolności serca i jest ważnym czynnikiem prognostycznym złego rokowania pacjenta i zwiększonego ryzyka zgonu sercowego. Śródbłonek, warstwa komórek wyścielających naczynia, odgrywa kluczową rolę w utrzymaniu prawidłowego funkcjonowania naczyń krwionośnych. Jak dotąd mechanizmy rozwoju dysfunkcji śródbłonka podczas niewydolności serca są niejasne. Hipoteza projektu zakłada, że zmiany w produkcji energii komórkowej w ścianie naczyń mogą być jednym z czynników przyczyniających się do dysfunkcji śródbłonka. W związku z tym, ten projekt ma na celu ocenę związku między dysfunkcją śródbłonka a metabolizmem energetycznym, szczególnie skupiając się na roli dehydrogenazy mleczanowej A, enzymu odpowiedzialnego za produkcję mleczanu, który jest nie tylko związkiem energetycznym ale także istotnym czynnikiem regulatorowym. Do badań zostanie wykorzystany mysi model niewydolności serca. Wyniki otrzymane podczas realizacji projektu wniosą nowe informacje o patofizjologii naczyń w niewydolności serca i mogą przyczynić się do opracowania nowych strategii terapeutycznych poprawiających rokowanie pacjentów.

(więcej…)

Utrzymanie infrastruktury badawczej JCET

28 września 2021 r. podpisana została umowa o dofinansowanie projektu Utrzymanie infrastruktury badawczej Uniwersytetu Jagiellońskiego powstałej ze środków II priorytetu Programu Operacyjnego Innowacyjna Gospodarka 2007- 2013. Projekt realizowany będzie w latach 2021 – 2024 ze środków programu Infrastart nadzorowanego przez Narodowe Centrum Badań i Rozwoju.

W ramach Programu jednostki naukowe UJ uzyskują wsparcie na utrzymanie infrastruktury badawczej,
co przełoży się na rozwój ich działalności naukowej oraz komercyjnej. 

(więcej…)
facebook JCET