Ryszard Gryglewski urodził się 4 sierpnia 1932 roku w Wilnie. Studia medyczne ukończył z wyróżnieniem w Krakowie w roku 1955. Niedługo potem obronił prace doktorską (1958) i habilitacyjną (1963). W roku 1971 został profesorem nadzwyczajnym, a w roku 1976 profesorem zwyczajnym. Jeszcze jako docent w 1965 roku objął po Profesorze Januszu Supniewskim, wybitnym polskim farmakologu, kierownictwo Katedry Farmakologii obecnego Collegium Medicum Uniwersytetu Jagiellońskiego, którą kierował nieprzerwanie do roku 2002.
Badania naukowe Profesor Gryglewski prowadził w Katedrze Farmakologii w Krakowie, jak również w Edynburgu (jako stypendysta British Council (1959-60), w Londynie (jako stypendysta Royal College of Surgeons (1968-71) i w charakterze wizytującego Profesora w Wellcome Research Laboratories w Kent w Wielkiej Brytanii (1975, 1976, 1978, 1981, 1985, 1986) i wreszcie w charakterze naukowego konsultanta w William Harvery Research Institute w Londynie (od 1977). Ta wieloletnia działalność naukowa Profesora Gryglewskiego w Anglii była związana z osobą Sir Johna Vane’a, laureata Nagrody Nobla z 1982 roku, z którym łączyły go silne więzy naukowej przyjaźni.
Badania Profesora Gryglewskiego obejmują szeroki zakres zagadnień w dziedzinie farmakologii. Jeszcze razem z Profesorem J. Supniewskim Ryszard Gryglewski jako młody naukowiec prowadził badania nad chemiczną syntezą i nad mechanizmem działania hipoglikemicznego doustnych leków przeciwcukrzycowych z grupy arylosulfonylomoczników. Odkrył wtedy pozatrzustkowy, zależny od tiaminy mechanizm działania tych leków. Niedługo potem opublikował swoją pierwszą pracę w Nature (1966), w której opisał mechanizm fibrynolitycznego działania biarylokarboksylanów – niesterydowych leków przeciwzapalnych. Kilka lat po odkryciu nietrwałej substancji „rabbit aorta contracting substance” (RCS) Profesor Gryglewski zidentyfikował (1972) dwuskładnikową naturę tej substancji, co utorowało drogę M. Hambergowi do odkrycia, dwa lata później, tromboksanu A2. Z kolei odkrycie w Krakowie (1975) mechanizmu działania glikokortykosterydów (jako inhibitorów uwalniania kwasu arachidonowego z błonowych fosfolipidów) utorowało drogę R. Flowerowi, dwa lata później, w Londynie do odkrycia lipokortyny. Jednak najważniejszym osiągnięciem naukowym Profesora Gryglewskiego było odkrycie prostacykliny w 1976 roku (wraz z S. Buntingiem, S. Moncadą i J. Vane’m), następnie odkrycie hamowania syntezy prostacykliny przez nadtlenki lipidów i postawienie nośnej hipotezy o patomechanizmie miażdżycy jako choroby z niedoboru prostacykliny. Ta hipoteza opierająca się na równowadze pomiędzy aktywnością biologiczną tromboksanu A2 i prostacykliny, na trwale weszła do kanonu wiedzy w zakresie farmakologii układu krążenia. Również na trwałe wpisało się w karty historii medycyny pierwsze podanie prostacykliny pacjentom z miażdżycą tętnic kończyn dolnych w Krakowie (we współpracy z A. Szczeklikiem, 1979). Te badania doświadczalne i kliniczne otworzyły nowe perspektywy terapeutyczne leczenia powikłań miażdżycy. Rok po odkryciu prostacykliny Profesor Gryglewski wykrył pierwszy selektywny inhibitor syntezy tromboksanu i opisał jego działanie zależne od endogennej prostacykliny (Nature 1977). Niemal w tym samym czasie odkrył wewnątrzwydzielniczą rolę śródbłonka płucnego w biosyntezie endogennej prostacykliny (Nature 1978).
Kilka lat po odkryciu drugiego endogennego przekaźnika śródbłonkowego EDRF, jeszcze przed jego identyfikacją chemiczną, Profesor Gryglewski, przy zastosowaniu oryginalnej modyfikacji metody „kaskady Vane’a”, wykazał że oba te przekaźniki – prostacyklina i EDRF – są uwalniane w sposób sprzężony (1986). Opublikowane w Nature w tym samym roku odkrycie (wspólne z R. Palmerem i S. Moncadą) zabójczej roli jonów ponadtlenkowych w stosunku do EDRF stanowi jedną z najczęściej cytowanych prac Profesora Grylewskiego, i jak to wielokrotnie powtarzał laureat Nagrody Nobla Robert Furchgott, było dla niego bezcenną wskazówką do identyfikacji natury chemicznej EDRF jako NO.
W latach 90-tych Profesor Gryglewski opisał, wraz z zespołem Katedry Farmakologii, kilka ważnych mechanizmów działania leków kardiologicznych. Odkrył on, że lek trombolityczny – streptokinaza – wywołuje paradoksalną trombogenezę, a leki przeciwpłytkowe tienopirydyny (tiklopidyna, klopidogrel) niespodziewanie mają zależne od endogennej prostacykliny i endogennego NO działanie śródbłonkowe, które może przyczyniać się do ich skuteczności klinicznej. Kontynuując te badania, wraz z chemikami z Uniwersytetu Bordeaux we Francji Profesor Gryglewski opisał działanie trombolityczne całej serii związków pochodnych tienopirydyn i tienopyrimidynonów, które mogą się stać prekursorami nowych leków obdarzonych silnym działaniem śródbłonkowym.
Bogactwo osiągnięć naukowych Profesora Gryglewskiego z których opisano tylko najważniejsze, znajduje swoje potwierdzenie w tym, że w roku 2002 ogłoszony został Królem Nauki Polskiej i najczęściej cytowanym uczonym w Polsce nie tylko z dziedziny medycyny, ale ze wszystkich dziedzin naukowych, włączając w to nauki ścisłe (ponad 16 000 cytowań). Profesor Gryglewski opublikował ok. 400 prac oryginalnych, 51 poglądowych i 12 rozdziałów książkowych. Są wśród nich prace opublikowane w wiodących czasopismach światowych, takich jak Nature (aż 6 prac), Lancet , New England Journal of Medicine, British Journal of Pharmacology, Circulation Research, Hypertension i innych.
Osiągnięcia naukowe Profesora Gryglewskiego zyskały najwyższe uznanie równiez za granicą i zostały uwieńczone ośmioma doktoratami honorowymi (New York Medical College 1982; Szeged Medical University 1985, Śląska Akademia Medyczna 1998, Akademia Medyczna w Gdańsku 1999, Uniwersytet Semmelweissa w Budapeszcie 2000, Uniwersytet Lwowski 2001, Uniwersytet w Grodnie 2001, Uniwersytet Medyczny w Łodzi 2005), wejściem w poczet członków Academia Europaea, Polskiej Akademii Nauk (członek rzeczywisty), Polskiej Akademii Umiejętności i Węgierskiej Akademii Nauk, honorowym członkostwem trzech zagranicznych i pięciu polskich Towarzystw Naukowych i wielu innymi nagrodami i odznaczeniami. Należą do nich nagroda im. Jurzykowskiego (1978) „Medicus Magnus” (1995), „Wellcome Visiting Professor” (1996), „Laur Jagielloński” (1997), „The First von Euler Memorial Lecturer” (1997), a także „Polski Nobel” nagroda Fundacji na Rzecz Nauki Polskiej (1997), wreszcie Krzyż Wielki Komandoria orderu Polonia Restituta (2002).
Bez wątpienia odkrycia naukowe Profesora Gryglewskiego wniosły ogromny wkład w rozwój medycyny, otworzyły w badaniach nad farmakoterapią miażdżycy i innych chorób układu krążenia nowe horyzonty, które układają się dzisiaj w nową dziedzinę farmakologii – farmakologię śródbłonka. Profesor Gryglewski jest jej twórcą i pionierem.
Zespół JCET z ogromną radością przyjął wiadomość o przyznaniu orderu Orła Białego Panu Profesorowi Gryglewskiemu i dołącza się do gratulacji!